Merhabalar,
Bu yazımda size, genç nüfusun ulaşım tercihi haline gelmekte olan otomobil paylaşımına dair yeni öngörüleri paylaşacağım. https://www.globenewswire.com/news-release/2021/02/03/ adresinde yayınlanan bir araştırma, bu konuda 2024 yılına kadar geniş bir perspektif çiziyor.
Araştırmaya göre, Avrupa otomobil paylaşımı pazarı 2024 yılına kadar 4 Milyar $ lık bir değere ulaşacak. Kuzey Amerika pazarında kişiden kişiye otomobil paylaşımı önemli ölçüde büyüyecek. Asya Pasifik ülkelerinde ise 2024 yılına kadar otomobil paylaşımı konulu yatırımların yıllık değer artışı %31,5 olacak. Yani otomobil paylaşımı önümüzdeki dört yılda önemli bir büyüme kaydedecek.
Devletlerin hava kirliliğini azaltma ve çevreyi koruma amaçlı olarak sıkılaştırdığı tedbirlerin bu konuda etkili olduğunu görüyoruz. Gelişmiş ülkelerin başı çektiği gaz emisyonunu azaltıcı düzenlemeler, yollarda dolaşan motorlu taşıtların azalmasına ve otomobil paylaşımının artmasına yol açıyor.
Taksi tarifelerinin giderek artması ve otomobil sahipliğinin giderek daha maliyetli olması nedeniyle Avrupa kıtasında otomobil paylaşımının gelirleri önemli ölçüde artmaya başladı. Avrupa ölçeğinde otomobil paylaşımının maliyeti taksi tarifelerine göre yaklaşık dört katı ucuz durumda. Üstelik otomobil paylaşımı hizmeti içinde otomobilin bakımı, onarımı ve sigorta maliyeti de dahil. Hatta otomobil paylaşım şirketleri işi daha ileriye götürerek otobüs dahil başka taşıtları da paylaşıma sokmaya başladılar bile.
Araştırmaya göre Avrupa’ da otomobil paylaşımı pazarının yatırım değeri yıllık bazda %33,7 büyüyecek. Büyümenin esas olarak serbest dolaşım, istasyon bazlı ve kişiden kişiye paylaşım modellerinde olması bekleniyor. Öne çıkan ülkeler ise İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Rusya ve Türkiye olarak belirtiliyor.
Avrupa Otomobil Paylaşım pazarının büyüklüğü 2017 yılında 570 Milyon $ mertebesindeydi. Bu büyüklüğün 2024 yılına kadar 4 Milyar $ a ulaşacağı öngörülüyor. Bir yandan da bildiğiniz gibi Avrupa hızla elektrik motorlu ve hibrit otomobil teknolojilerinin yaygın olarak kullanımına odaklanmış durumda. Bu alanda önemli işbirlikleri görüyoruz. Örneğin ABD menşeli otomobil paylaşımı şirketi olan Zip Car, Volkswagen ile işbirliği yaparak 325 adet E-Golf otomobilini filosuna kattı. Elektrik motorlu otomobiller paylaşım alanında oldukça ilgi görüyor. Bu yüksek ilginin odağında sıfır salımlı olmaları yer alıyor elbette.
Kuzey Amerika’ daki otomobil paylaşımı pazarının değeri 2017 yılında 626 Milyon $ olarak ölçülmüştü. Son tahminler, 2024 yılına kadar yıllık %35,1 oranında büyüme öngörüyor.
Buna göre, 2024 sonunda Kuzey Amerika otomobil paylaşımı pazarı değer olarak 4,8 Milyar $ üzerine çıkacak. Gidiş gelişten ziyade tek yön otomobil paylaşımının büyük bir artış kaydedeceği öngörülüyor. Kısa mesafelerde gerçekleşecek otomobil paylaşımı talebinin artması sayesinde bir çok otomobil paylaşım şirketine yatırım yapılıyor ve otomobil başına günlük olarak daha fazla kullanım gerçekleşiyor. Elektrik motorlu otomobillere olan ilgi de önemli ölçüde artıyor.
Özet olarak ABD ve Kanada‘ da kişiden kişiye, İstasyon bazlı ve serbest dolaşım olarak tek yönlü ve gidiş gelişli otomobil paylaşımı uygulamalarını giderek daha çok görüyoruz. Özellikle Kuzey Amerika özelinde sürüş paylaşımı ve boş koltuk paylaşımı hızlı büyüyor. Oldukça ekonomik olmaları talebi giderek artıran önemli bir etken.
Ancak en fazla büyümeyi kişiden kişiye otomobil paylaşımında göreceğiz. Bu iş modelinde maliyet istasyon bazlı ve serbest dolaşım modellerine göre daha ucuz. Öte yandan Drivy, Getaround ve Turo gibi otomobil paylaşım şirketleri şeffaf ve doğrudan ödeme sistemleri uyguluyorlar. Kullanıcılar da sosyal mecralarda görüş ve deneyimlerini paylaşarak yönlendirici oluyorlar. Kuzey Amerika pazarında en büyük otomobil paylaşım şirketleri olarak Getaround, Turo, Hertz, Lyft ve ZipCar öne çıkıyor.
Asya Pasifik ülkelerinin otomobil paylaşımı pazarının ise 2017 yılındaki değeri 314,7 Milyon $ iken, pazarın 2024 yılına kadar yıllık %31,5 değer artışıyla 2 Milyar $ a ulaşacağı öngörülüyor.
Asya Pasifik ülkelerinde tek yön otomobil paylaşımının 2024 yılına kadar daha fazla pay alacağı öngörülüyor. Bu iş modelinin esnekliği, işe gitmek ve işten eve dönmek isteyen müşteriler için tek yön esasıyla daha uygun bulunuyor. Müşterilerin otomobil paylaşımını toplu ulaşım sistemlerine ulaşmak için de yoğun kullandığını görüyoruz.
Asya Pasifik ülkelerinden otomobil paylaşımında öne çıkanlar Çin, Japonya, Güney Kore, Hindistan, Tayvan, Malezya, Singapur ve Avustralya.
Asya Pasifik otomobil paylaşımı pazarında özellikle kişiden kişiye otomobil paylaşımı en hızlı büyüyen model olacak. Otomobil sahipliğinin artması bunda temel neden. Bir çok otomobil paylaşım şirketi ise Singapur, Tayvan ve Malezya’ yı hedeflerine koymuş durumda. Örneğin Singapur menşeli kişiden kişiye otomobil paylaşım şirketi olan CarsClub bölgedeki varlığını güçlendirerek 10 Milyon $ gelir sağladı.Asya Pasifik pazarında önemli otomobil paylaşım şirketleri olarak Locomute, WhizzCar, BleuSG, TribeCar, CarClub ve Smove öne çıkıyorlar.
Ülkemize dönersek; otomobil paylaşım uygulamalarının özellikle Z kuşağı için tercih edilen bir iş modeli olduğunu ülkemizde de net olarak görüyoruz. Ülkemiz pazarında aslan payına sahip Moov by Garenta’ nın yanı sıra YoYo, ZipCar ve TikTak gibi kuruluşların giderek artan iş hacimleri bunun kanıtı. Öte yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin geçen yıl İzmir Akıllı Paylaşım sloganıyla desteklediği otomobil paylaşım uygulaması Moov by Garenta’ nın başarılı işletimi ile hızla büyüdü ve bu yıl yeni bir boyuta geçiyor. Belediye’nin başarılı iştiraki İzelman‘a ait elektrik motorlu otomobiller ülkemizde ilk kez otomobil paylaşımına bu ay dahil ediliyor. Böylece dünya çapında önemli bir örnek çalışma ortaya çıkıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ ne bağlı İstanbul Ulaşım A.Ş. nin de benzer bir hazırlık içinde olduğu bilgileri geliyor. Umuyorum ki ülkemizin vizyon sahibi belediye yönetimleri, genç kuşaklara yönelik bu yeni ulaşım çözümlerini İzmir Büyükşehir Belediyesi gibi hayata geçirmek için fazla gecikmezler.
Sağlıklı ve üretkenlik dolu günler dileklerimle,
İbrahim AYBAR
